Distal radiusyň döwülmegi iň köp ýaýranlardan biridirdöwüklerkliniki tejribede.Distal döwükleriň köpüsi üçin palma çemeleşme plastinkasy we nurbat içerki berkitme arkaly gowy bejeriş netijelerine ýetip bolýar.Mundan başga-da, Barton döwükleri, Die-punch döwükleri ýaly distal radius döwükleriniň dürli aýratyn görnüşleri bar,Şoferiň döwükleri we ş.m., hersi anyk bejergi çemeleşmelerini talap edýär.Daşary ýurtly alymlar distal radiusyň döwülmeginiň uly nusgalaryny öwrenmekde, bogunyň bir böleginiň distal radiusyň döwülmegini we süňk bölekleriniň “üçburçluk” bazasy (tetraedron) bilen konus gurluşyny emele getirýän aýratyn bir görnüşini kesgitlediler. “tetraedron” görnüşi diýilýär.
“Tetraedron” görnüşli distal radiusyň döwülmegi düşünjesi: Distal radiusyň döwülmeginiň bu görnüşinde, döwük üçburçluk konfigurasiýasy bilen palmar-ulnar we radial stiloid taraplaryny öz içine alýan birleşmäniň bir böleginde ýüze çykýar.Döwük çyzygy radiusyň distal ujuna çenli uzalýar.
Bu döwükligiň özboluşlylygy, radiusyň palmar-ulnar gapdal süňk bölekleriniň tapawutly aýratynlyklarynda öz beýanyny tapdy.Bir tarapdan, bu palmar-ulnar gapdal süňk böleklerinden emele gelen Aý fossa, karpal süňkleriniň üýtgemegine garşy fiziki goldaw bolup hyzmat edýär.Bu gurluşdan goldawyň ýitmegi, bilek bogunynyň üýtgemegine sebäp bolýar.Beýleki tarapdan, distal radioulnar bogunyň radial artikulýar ýüzüniň bir bölegi hökmünde, bu süňk bölegini anatomiki ýagdaýyna getirmek, distal radioulnar bogunda durnuklylygy dikeltmek üçin zerur şertdir.
Aşakdaky surat 1-nji hadysany görkezýär: Adaty “Tetrahedron” görnüşli distal radiusyň döwülmeginiň şekillendiriş görnüşleri.
Bäş ýyl dowam eden gözlegde bu görnüşli döwükligiň ýedi ýagdaýy ýüze çykaryldy.Hirurgiki görkezmeler barada aýdylanda, başda göçürilmedik döwükler bolan ýokardaky suratdaky 1-nji hadysany goşmak bilen üç hadysada ilki bilen konserwatiw bejergi saýlandy.Şeýle-de bolsa, yzarlamak wagtynda üç hadysanyň hemmesi döwük süýşmesini başdan geçirdi we bu içerki düzediş operasiýasyna sebäp boldy.Bu, ýokary durnuksyzlygy we bu görnüşdäki döwüklerde ýerini üýtgetmek howpuny görkezýär, hirurgiki gatyşma üçin güýçli görkezmäni nygtaýar.
Bejergi nukdaýnazaryndan, iki hadysada ilki plastinka we nurbat içerki berkitme üçin flexor carpi radialis (FCR) bilen adaty wolýar çemeleşme geçirildi.Bu ýagdaýlaryň birinde süňkleriň süýşmegine sebäp bolan düzediş başa barmady.Netijede, palmar-ulnar çemeleşmesi ulanyldy we merkezi sütüniň täzeden seredilmegi üçin sütün plastinkasy bilen belli bir düzediş geçirildi.Düzediş näsazlygy ýüze çykandan soň, indiki bäş hadysanyň hemmesi palmar-ulnar çemeleşmesini başdan geçirdi we 2.0mm ýa-da 2.4mm plastinka bilen berkitildi.
2-nji hadysa: Flexor carpi radialis (FCR) bilen adaty volar çemeleşmesini ulanyp, palma plastinka bilen berkitme geçirildi.Operasiýadan soň, bilek bogunynyň öňden süýşmegi hasaba alyndy, bu düzedişiň näsazlygyny görkezýär.
2-nji hadysa üçin palmar-ulnar çemeleşmesini ulanmak we sütün plastinkasy bilen täzeden gözden geçirmek içerki düzediş üçin kanagatlanarly pozisiýa döretdi.
Adaty distal radius döwük plitalarynyň bu aýratyn süňk bölegini düzeltmekdäki kemçiliklerini göz öňünde tutsak, iki esasy mesele bar.Ilki bilen, flexor carpi radialis (FCR) bilen volar çemeleşmesiniň ulanylmagy ýeterlik täsir etmezlige sebäp bolup biler.Ikinjiden, palma gulplanýan plastinka nurbatlarynyň uly göwrümi ownuk süňk böleklerini takyk gorap bilmez we bölekleriň arasyndaky boşluklara nurbat goýup, olary ýerleşdirip biler.
Şonuň üçin alymlar merkezi sütün süňküniň böleklerini anyk kesgitlemek üçin 2.0mm ýa-da 2.4mm gulplama plitalaryny ulanmagy maslahat berýärler.Goldaw plastinkasyna goşmaça, süňk böleklerini düzeltmek üçin iki sany nurbat ulanmak we nurbatlary goramak üçin plastinkany zyýansyzlandyrmak hem içerki düzedişiň alternatiwasydyr.
Bu ýagdaýda süňk böleklerini iki nurbat bilen düzedensoň, nurbatlary goramak üçin tabak goýuldy.
Gysgaça aýtsak, “Tetrahedron” görnüşli distal radiusyň döwülmegi aşakdaky aýratynlyklary görkezýär:
1. Başlangyç ýönekeý film ýalňyş diagnozynyň ýokary derejesi bilen pes hadysalar.
2. Konserwatiw bejergi wagtynda gaýtadan ýerleşdirmek meýli bilen durnuksyzlygyň ýokary töwekgelçiligi.
3. Distal radiusyň döwülmegi üçin adaty palma gulplama plitalarynyň gowşak berkitme güýji bar we belli bir berkitme üçin 2.0mm ýa-da 2.4mm gulplama plitalaryny ulanmak maslahat berilýär.
Bu aýratynlyklary göz öňünde tutup, kliniki tejribede bilek alamatlary, ýöne negatiw rentgen şöhleleri bolan näsaglar üçin KT barlaglaryny ýa-da wagtal-wagtal gözden geçirmek maslahat berilýär.Bu görnüşi üçindöwük, sütünlere mahsus plastinka bilen irki hirurgiki gatyşma, soňraky kynçylyklaryň öňüni almak maslahat berilýär.
Iş wagty: 13-2023-nji oktýabr
