Soňky ýyllarda näsaglaryň durmuşyna we işine çynlakaý täsir edip, döwükler köpelýär.Şonuň üçin döwükleriň öňüni alyş usullary barada öňünden öwrenmeli.
Süňkleriň döwülmegi
Daşarky faktorlar:Döwükler esasan awtoulag hadysalary, güýçli fiziki işjeňlik ýa-da täsir ýaly daşarky faktorlardan döreýär.Şeýle-de bolsa, ulag süreniňizde seresap bolmak, sport ýa-da beýleki bedenterbiýe çärelerine gatnaşmak we gorag çäreleri görmek arkaly bu daşarky faktorlaryň öňüni alyp bolýar.
Derman faktorlary:Dürli keseller, esasanam neşe serişdesini ulanýan garry hassalar üçin derman talap edýär.Osteoporozyň döremegine sebäp bolup biljek deksametazon we prednison ýaly steroidleri öz içine alýan dermanlary ulanmakdan gaça duruň.Tiroid düwün operasiýasyndan soň tiroid gormonyny çalyşmak bejergisi, esasanam ýokary dozalarda, osteoporozyň döremegine sebäp bolup biler.Gepatit ýa-da beýleki wirus keselleri üçin adefowir dipiwoksil ýaly wirusa garşy dermanlary uzak wagtlap ulanmak zerur bolup biler.Döş keseli operasiýasyndan soň, aromataz ingibitorlaryny ýa-da gormona meňzeş beýleki maddalary uzak wagtlap ulanmak süňk massasynyň ýitmegine sebäp bolup biler.Proton nasos ingibitorlary, tiazolidinedion dermanlary ýaly antidiabetiki dermanlar, hatda fenobarbital we fenitoin ýaly antiepileptiki dermanlar hem osteoporozyň döremegine sebäp bolup biler.
Döwükleri bejermek
Döwükler üçin konserwatiw bejeriş usullary esasan aşakdakylary öz içine alýar:
Ilki bilen el bilen azaltmak,göçürilen döwük böleklerini adaty anatomiki ýagdaýyna ýa-da takmynan anatomiki ýagdaýyna getirmek üçin çekmek, manipulýasiýa, aýlanmak, massaage we ş.m. ýaly usullary ulanýar.
Ikinjiden,düzediş, köplenç ownuk bölekleri, gips galyndylaryny ulanmagy öz içine alýar,ortos, deriniň çekilmegi ýa-da süňküň çekilmegi, tä tä bejerilýänçä azalandan soň ýagdaýyny saklamak üçin.
Üçünjiden, derman bejergisi,adatça gan aýlanyşygyny, çişmegi we agyryny ýeňilleşdirmek, kallusyň emele gelmegine we sagalmagyna kömek etmek üçin dermanlary ulanýar.Bagyry we böwrekleri tonlaýan, süňkleri we tendonlary güýçlendirýän, qi we gany iýmitlendirýän ýa-da meridian aýlanyşygyny ýokarlandyrýan dermanlar agzalaryň işiniň dikelmegine kömek edip biler.
Dördünji, funksional maşk,hereketiň, myşsanyň güýjüniň birleşmegini dikeltmek, myşsalaryň atrofiýasynyň we osteoporozyň öňüni almak üçin garaşsyz ýa-da kömek edilen maşklary öz içine alýar, döwükleriň hem-de funksional dikelmegine kömek edýär.
Hirurgiki bejergisi
Döwükleri hirurgiki bejermek esasan öz içine alýariçerki düzediş, daşarky düzediş, wedöwükleriň ýörite görnüşleri üçin bilelikde çalyşmak.
Daşarky düzedişaçyk we aralyk döwükler üçin amatlydyr we köplenç daşarky aýlanmagyň we täsir eden agzanyň goşulmagynyň öňüni almak üçin 8-12 hepdäniň dowamynda çekiş ýa-da daşarky aýlaw aýakgaplaryny öz içine alýar.Bejermek üçin takmynan 3 aýdan 4 aýa çenli wagt gerek, we düwünçegiň ýa-da femoral kelle nekrozynyň ýüze çykmagy gaty pes.Şeýle-de bolsa, döwükleriň irki döwründe süýşmek mümkinçiligi bar, şonuň üçin käbir adamlar içerki düzedişleri ulanmagy goldaýarlar.Gips daşarky berkitme barada aýdylanda bolsa, seýrek ulanylýar we diňe kiçi çagalar bilen çäklenýär.
Içerki düzediş:Häzirki wagtda şertleri bolan hassahanalar rentgen enjamlarynyň ýolbaşçylygynda ýapyk azaltmagy we içerki düzedişleri ulanýarlar, ýa-da açyk azaltmak we içerki berkitme.Içerki düzediş operasiýasyndan öň, operasiýa başlamazdan ozal döwükleriň anatomiki azalmagyny tassyklamak üçin el bilen azaltmak amala aşyrylýar.
Osteotomiýa:Osteotomiýa bejermek ýa-da intertrohanteriki osteotomiýa ýa-da subtrohanteriki osteotomiýa ýaly köne döwükler üçin edilip bilner.Osteotomiýa aňsat hirurgiki operasiýa, täsir eden agzany gysgaltmak we döwükleri bejermek we funksional dikeltmek üçin amatlydyr.
Bilelikdäki çalyşma operasiýasy:Femoral boýny döwülen garry hassalar üçin amatlydyr.Köne femoral boýnuň döwülmeginde femoral kelläniň dykyzlygy ýa-da damar nekrozy üçin, eger lezion diňe kelle ýa-da boý bilen çäklenýän bolsa, femoral kelläni çalyşmak operasiýasy geçirilip bilner.Lezion asetabuluma zeper ýetiren bolsa, böwregiň çalyşmagy üçin umumy operasiýa zerurdyr.
Iş wagty: 16-2023-nji mart
